Tego kto raz skosztował wypieku pizzy lub chleba z pieca opalanego drewnem nie trzeba przekonywać do pomysłu jego budowy. Wyjątkowa chrupkość, niezwykły zapach i smak, które otrzymuje chleb z takiego pieca sprawiają, że miłośników tradycyjnych wypieków z roku na rok przybywa.
Piec chlebowy – krótka historia powstania
Historia pieców chlebowych sięga tysięcy lat wstecz i jest ściśle związana z rozwojem piekarnictwa. Najwcześniejsze formy pieców, używane już w starożytnych cywilizacjach Mezopotamii i Egiptu, były prostymi konstrukcjami ziemnymi lub glinianymi, w których ogień rozgrzewał wnętrze pieca.
W starożytnej Grecji i Rzymie piece chlebowe stały się bardziej powszechne i zróżnicowane. Rzymianie udoskonalili techniki budowy pieców, tworząc konstrukcje z kamienia i cegły, będące bardziej efektywne i trwalsze. W średniowieczu piece chlebowe były centralnym elementem wsi i miast, a wspólne piekarnie były często sercem lokalnej społeczności.
Dziś tradycyjne piece chlebowe pzeżywają renesans, zwłaszcza w kontekście rzemieślniczego piekarstwa, gdzie ceniona jest jakość i tradycja. Mimo rozwoju technologii, zasady działania pieców chlebowych pozostają niezmienione, łącząc dawne techniki z nowoczesnym podejściem do pieczenia.
Jak działa piec chlebowy?
Na początku piec jest rozgrzewany, najczęściej za pomocą drewna. W tradycyjnych piecach chlebowych, drewno umieszcza się wewnątrz komory pieca i spala się, podnosząc temperaturę ścian pieca wykonanych z materiałów akumulujących ciepło, takich jak cegła, kamień czy glina.
Gdy piec osiągnie odpowiednią temperaturę, drewno jest usuwane, a popiół i żar wygarniane, aby zapewnić czystą powierzchnię do pieczenia chleba.
Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku wypieku pizzy. Wówczas drewno nie jest usuwane, lecz płonie i żarzy się tuż obok niej.
Ciasto chlebowe umieszcza się bezpośrednio na gorącej powierzchni pieca. Akumulowane wcześniej ciepło jest stopniowo oddawane do chleba, co pozwala na równomierne pieczenie. Piec, dzięki swojej masie i właściwościom materiałów, długo utrzymuje stałą temperaturę, co jest kluczowe dla uzyskania odpowiedniego wypieku.
Konstrukcja pieca zapewnia odpowiednio wysokie temperatury i krążenie gorącego powietrza wokół chleba, co przyczynia się do równomiernego pieczenia i uzyskania chrupiącej skórki.
Czy samodzielna budowa pieca chlebowego z cegły szamotowej jest możliwa?
Zbuduj piec chlebowy z cegieł szamotowych samodzielnie i przekonaj się, że jest to jak najbardziej możliwe. Na pierwszy rzut oka może wydawać się to dość skomplikowane, w szczególności dla kogoś, kto nie ma zacięcia majsterkowicza i duszy budowlańca. Specyficzna, kopułowa lub półokrągła konstrukcja pieca sprawia, że technika układania cegieł szamotowych i sposób ich łączenia mogą przysporzyć nam problemów. Dlatego przed przystąpieniem do prac trzeba się do nich odpowiednio przygotować. Jak to jednak mawiają: “nie taki diabeł straszny jak go malują”.
Dzięki Bogu nie jesteśmy skazani wyłącznie na materiały do nauki z internetu. Dostępne są bowiem stacjonarne kursy na których dowiemy się jak zbudować w pełni funkcjonalny piec chlebowy lub piec do pizzy. Cena takiego kursu nie jest wygórowana, a z pewnością pozwoli nam zaoszczędzić mnóstwo czasu i niepotrzebnych nerwów.
Zestaw do budowy pieca chlebowego – co jest potrzebne do budowy pieca opalanego drewnem ?
Budowa pieca chlebowego opalanego drewnem to przedsięwzięcie, które wymaga odpowiednich materiałów i narzędzi. Oto podstawowe elementy, które będą niezbędne do stworzenia takiego pieca:
- beton, cegły: zapewnią stabilność całej konstrukcji.
- materiały izolacyjne: np. perlit lub wermikulit, które pomogą utrzymać ciepło wewnątrz pieca.
- cegły szamotowe: specjalne cegły odporne na wysokie temperatury, z których tworzy się komorę pieca.
- zaprawa ogniotrwała: specjalna zaprawa do łączenia cegieł szamotowych, która wytrzymuje ekstremalne temperatury.
- drzwi do pieca: żeliwne drzwi, umożliwiające dostęp do komory pieca i kontrolę ognia.
- komin: elementy konstrukcyjne komina, które zapewniają odpowiedni ciąg powietrza i odprowadzanie dymu.
- termometr piecowy: narzędzie do monitorowania temperatury wewnątrz pieca.
- drewno opałowe: suche drewno, najlepiej twarde gatunki jak dąb czy buk, które będą paliwem do pieca.
- narzędzia do budowy: młotek, poziomica, kielnia i inne narzędzia budowlane potrzebne do wznoszenia konstrukcji.
Każdy z tych elementów jest kluczowy dla efektywnej i bezpiecznej budowy pieca chlebowego opalanego drewnem. Dzięki nim można stworzyć piec, który będzie służył przez wiele lat, dostarczając pysznego, domowego chleba.
Budowa pieca chlebowego – krok po kroku
Wiele osób decyduje się, aby zbudować ogrodowy piec chlebowy. Założenie jest słuszne, ponieważ na zewnątrz dysponujemy znacznie większą przestrzenią i nie jesteśmy ograniczeni konstrukcją domu.
Krok 1. Wyznaczenie miejsca i budowa cokołu
Prace rozpoczynamy od wytypowania dobrego miejsca. Najlepiej, aby nasz piec znajdował się z dala od wszelkich materiałów łatwopalnych. Po wskazaniu lokalizacji, zabieramy się do przygotowania cokołu.
Podstawę pieca może stanowić kwadrat o boku około 130 cm.Jeżeli piec zlokalizowany będzie na zewnątrz, rozpoczynamy nasze działania od prac ziemnych. W tym celu robimy wykop głęboki na 30-40 cm. Boki wykopu szalujemy, a następnie zasypujemy całość żwirem lub gruzem i zbroimy prętami. Jest to pierwszy krok do wykonania fundamentu.
Na tak przygotowany wykop wylewamy beton. Dobrze wykonany fundament będzie gwarantował stabilność konstrukcji naszego pieca. Przed postawieniem ścian, robimy izolację poziomą. Ściany wykonujemy z cegły pełnej lub bloczków betonowych łączonych zaprawą cementowo-wapienną lub przy pomocy innej gotowej mieszanki mającej właściwości zaprawy murarskiej.
Należy pamiętać, aby zostawić w przedniej części konstrukcji przerwę między cegłami. W ten sposób powstanie pod piecem komórka do przechowywania drewna.
Ten etap prac kończymy wykonaniem stropu na którym będzie stała właściwa komora pieca. Do wykonania stropu użyjemy betonu, jednak przed tym musimy wykonać szalunek. Szalunek montujemy z płyty OSB lub płyty meblowej i wspieramy go od spodu na przykład drewnianymi słupkami. Po wykonaniu szalunku, należy przygotować pręty zbrojeniowe w formie kratownicy, które zostaną następnie zalane betonem.
Krok 2. Budowa pieca
Sercem każdego pieca jest palenisko.W piecu chlebowym, znajduje się ono z reguły pod kopułą. W takich warunkach otrzymujemy odpowiednio wysoką temperaturę przez co pieczenie chleba jest bardzo efektywne.
Komorę pieca od płyty stropowej oddzielamy warstwą izolacji termicznej. Spód komory wykonany jest z cegieł szamotowych, do połączenia których używamy zaprawy szamotowej. Do zaprawy dla lepszego wiązania możemy dodać szkła wodnego.
Po ułożeniu dolnej warstwy komory przystępujemy do najważniejszej części. Z przodu pieca wykonujemy łukowaty otwór wsadowy. W nim musimy zachować przerwę szeroką na jedną cegłę lub nawet nieco większa. Luka ta będzie stanowiła komin, którym ciepłe powietrze z dymem będzie mogło uchodzić na zewnątrz.
Następnie rozpoczynamy budowę kopuły nad paleniskiem. Z uwagi na nieregularny kształt i konieczność docinania cegieł pod odpowiednim kątem, ten etap prac może być najbardziej problematyczny. W szczególności, jeżeli nie mamy doświadczenia w pracy ze szlifierką kątową. Sklepienie naszej kopuły będziemy opierać na przygotowanym wcześniej szablonie.
Między otworem wlotowym, a paleniskiem zamontujemy drzwiczki żeliwne. Pozostaje nam przygotowanie izolacji termicznej. Dzięki niej cegły będą w stanie zakumulować więcej ciepła, a efektywność energetyczna naszego pieca poprawi się.
Za izolację może posłużyć na przykład perlit zmieszany z cementem. Teraz piec musi wyschnąć, po czym będzie gotów do użytku.
Krok 3. Prace wykończeniowe
Po zakończeniu głównych prac związanych z budową, zostają jeszcze prace wykończeniowe.
Szaro-betonowa izolacja termiczna, którą pokryta będzie kopuła pieca nie wygląda atrakcyjnie i zdecydowanie warto ją pomalować. Ponadto można rozważyć położenie płytek ozdobnych na ścianach cokołu pieca. Dla osób lubujących się w dekoracjach, atrakcyjne może również być wyeksponowanie przy piecu różnych przyborów takich jak łopata wsadowa czy pogrzebacz.
W zależności od tego gdzie nasz piec się znajduje możemy myśleć o jego zabudowie. Jeżeli piec posadowiony jest w ogrodzie to stylowy dach kryty dachówką lub papą nad nim nada mu wyjątkowego uroku i estetyki.
Możesz być pewnym, że starannie wykonany piec chlebowy będzie stanowił niezwykłą atrakcję i przykuwał oko każdego gościa odwiedzającego twój dom.
